LIOR - Inleiding
Voorwoord
De openbare ruimte is de plaats waar zich een groot deel van het maatschappelijke leven afspeelt. Het gaat om alle straten, pleinen, fietspaden en trottoirs, bermen, parken, plantsoenen en vijvers in Emmeloord en de dorpen. Wij verblijven en recreëren er en wij verplaatsen ons erdoor. De openbare ruimte bepaalt mede de leefbaarheid voor en het woongenot van onze inwoners. De openbare ruimte is van iedereen.
Inwoners en ondernemers hechten groot belang aan een goede inrichting van de openbare ruimte. In die ruimte moeten veel functies tegelijk een plaats krijgen. De gemeente wil een kwalitatief goede openbare ruimte: goed ingericht voor de functies die zij vervult, veilig te gebruiken, goed schoon te houden en duurzaam in stand te houden.
Toepassing van de LIOR is verplicht bij alle nieuwbouw- en herinrichtingsprojecten van de openbare ruimte in de Gemeente Noordoostpolder, ongeacht of het een gemeentelijk plan of een ontwikkeling van een externe initiatiefnemer is. Dit wil zeggen dat elk plan moet voldoen aan de eisen en randvoorwaarden van de LIOR. Slechts als dat aantoonbaar niet mogelijk is, kan een onderbouwd voorstel worden gedaan om af te wijken.
Een groot voordeel van het werken met de LIOR is dat de eisen en wensen vooraf bekend zijn en op één plek te vinden zijn. Dit vergroot de efficiëntie van het opstellen van plannen en voorkomt verrassingen tijdens planvorming, realisatie en overdracht.
Een ander voordeel is dat er meer eenheid en samenhang ontstaan. Werken met de LIOR zorgt dat er weer een herkenbaar typisch Noordoostpolderbeeld ontstaat c.q. terugkomt.
Doelstelling en werkwijze
Doelstelling LIOR:
Beheerbewust Ontwerpen en Ontwerpbewust Beheren
De gemeente Noordoostpolder wil een kwalitatief goed fysiek domein. Een domein waar de verschillende functies (verblijven, recreëren en verplaatsen) en voorzieningen samen komen EN die goed in stand te houden is. Daarvoor moet in de ontwerpfase de juiste keuzes worden gemaakt. In deze Leidraad Inrichting Openbare Ruimte (LIOR) zijn de basiseisen opgenomen waaraan een ontwerp moet voldoen.
De LIOR stimuleert de samenwerking tussen ontwerpers en beheerders. Zij leren elkaars intenties en ambities kennen en kunnen elkaar hierin versterken. Dit heeft een positieve invloed op de (duurzame) kwaliteit in het fysieke domein en borgt het DNA van de Gemeente Noordoostpolder.
De LIOR is een dynamisch document. Als gevolg van wijzigingen in beleid, wetgeving of veranderende inzichten kunnen de eisen die aan het fysieke domein worden gesteld veranderen.
Werkwijze van de LIOR
De LIOR geeft tijdens de planvorming voor de openbare ruimte, richtlijnen voor de inrichting ervan. Zo realiseren we een functioneel, samenhangend en goed te beheren openbare buitenruimte.
De leidraad is voor iedereen die te maken heeft met veranderingen in de openbare ruimte van de gemeente Noordoostpolder. Partijen die hiermee te maken kunnen krijgen zijn:
- externe werkvoorbereiders en advies-/ingenieursbureaus.
- uitvoerende partijen/ontwikkelaars
- collega’s binnen de gemeente Noordoostpolder.
In de LIOR zijn naast criteria voor het ontwerp, elementen opgenomen die betrekking hebben op de uitvoering. Ontwerpen is een proces van optimalisatie waar zowel de ontwerper, de beheerder, de opdrachtgever als de toekomstige gebruikers baat bij hebben.
Bij het ontwerpen gelden wettelijke normen die vaak als minimale eisen gezien kunnen worden. Ook zijn er wensen en eisen van de gemeente Noordoostpolder waaraan het ontwerp moet voldoen, zoals bijvoorbeeld het gewenste beeld, het DNA van de Noordoostpolder, de bouwverordening en thema’s als duurzaamheid, biodiversiteit, klimaatadaptatie en circulariteit.
Toets proces: wie doet wat
De vakspecialist moet bij projecten in het fysieke domein de ontwerpstappen van SO/VO/DO/Bestek toetsen (afhankelijk van de grootte van het project).
De initiatiefnemer (meestal Projectleider) destilleert aan de hand van de LIOR de eisen voor het betreffende project en legt de ontwerpproducten (zie voorbeeld productverificatie formulier ) aan de vakspecialisten voor ter toetsing. Hij zorgt voor voldoende tijd om te toetsen (vuistregel: 10 werkdagen toets tijd).
Van belang is dat ontwerpkeuzes te herleiden zijn. Het verificatiedocument wordt bij het opleverdossier gevoegd, voordat het (her)ingerichte fysieke domein in beheer genomen kan worden.